LPG Nedir?
Sıvılaştırılmış petrol gazı, petrolün rafine edilmesi sırasında oluşan gazlardan elde edilmektedir. LPG tamamen fosil kaynaklardan elde edilir. Doğal gazdan ayrıştırılmış propan, bütan ve pentan karışımıdır.
LPG, ısıtma cihazlarında, pişirme ekipmanlarında ve araçlarda yakıt olarak kullanılan yanıcı hidrokarbon gazlarının bir karışımıdır. Türkiye’de genellikle otogaz olarak anılır.
Kloroflorokarbonların yerini alan LPG, ozon tabakasına verilen zararı azaltmak için giderek daha fazla kullanılmaktadır. Dünyada kullanılan LPG içeriği bölgelere göre değişiklik göstermektedir. Kuzey yarımküre daha fazla propan içerirken, Güney yarımküre daha fazla bütan içerir.
Tarih
İlk olarak 1910’da Dr. Walter Snelling tarafından üretildi ve ilk ticari ürünler 1912’de ortaya çıktı. LPG şu anda tüketilen tüm enerjinin yaklaşık %3’ünü sağlıyor. Kükürt emisyonu çok az olan LPG nispeten temiz yanar. Gaz olduğu için zemin veya su kirliliği tehlikesi oluşturmaz, ancak hava kirliliğine neden olabilir.
LPG Depolama
Kaynama noktası oda sıcaklığının altında olduğundan, LPG normal sıcaklık ve basınçlarda hızla buharlaşır ve genellikle basınçlı çelik kaplarda depolanır. İçerdikleri sıvının termal genleşmesine izin vermek için tipik olarak kapasitelerinin% 80-85’ine kadar doldurulurlar. Buharlaştırılmış gaz ve sıvılaştırılmış gaz hacimleri arasındaki oran bileşime, basınca ve sıcaklığa bağlı olarak değişir.
Doğalgazdan farklı olarak LPG havadan daha ağırdır ve bu nedenle yere çöker. Çok katlı binalarda bodrum gibi alçak noktalara doğru çökme eğilimindedir. Bunun iki ana tehlikesi vardır. İlki, LPG ve hava karışımının patlayıcı sınırlar içinde olması ve bir tutuşma kaynağı olması durumunda olası bir patlamadır. İkincisi, havayı değiştiren LPG nedeniyle oksijen konsantrasyonunun düşmesine neden olan boğulmadır.
Kullanımlar
LPG, tarım, eğlence, konaklama, endüstri, inşaat, denizcilik ve balıkçılık endüstrilerinde verimli bir yakıt deposu olarak birçok farklı pazarda kullanılan geniş bir kullanım alanına sahiptir. Yemek pişirme, merkezi ısıtma ve su ısıtma için yakıt görevi görebilir ve şebekeden bağımsız evleri ısıtmanın özellikle uygun maliyetli ve verimli bir yoludur.
LPG birçok ülkede ekonomik nedenlerle, kolaylık sağlamak veya yemek pişirmek için tercih edilen yakıt kaynağı olarak kullanılmaktadır.
LPG bir zamanlar Hong Kong’da standart pişirme yakıtıydı; bununla birlikte, şehir gazının daha yeni binalara yayılmaya devam edilmesi, LPG kullanımını konut birimlerinin% 24’ünden daha azına düşürdü. Bununla birlikte, elektrikli, indüksiyonlu veya kızılötesi sobalar haricinde, LPG yakıt sobaları çoğu banliyö köyünde ve birçok toplu konut alanında kullanılmaktadır.
Motor yakıtı
LPG, içten yanmalı motorlara güç sağlamak için kullanıldığında, genellikle otogaz veya otopropan olarak adlandırılır. Bazı ülkelerde, 1940’lardan beri kıvılcım ateşlemeli motorlar için benzin alternatifi olarak kullanılmaktadır. Bazı ülkelerde sıvı içerisinde motor ömrünü uzatan katkı maddeleri bulunmakta ve LPG yakıtındaki bütan-propan oranı çok hassas tutulmaktadır.
LPG, benzin veya fuel oilden litre başına daha düşük enerji yoğunluğuna sahiptir, bu nedenle eşdeğer yakıt tüketimi daha yüksektir. Birçok hükümet LPG’yi benzin veya fuel oil’den daha az vergilendirir, bu da benzin veya fuel oil’den daha fazla LPG tüketimini dengelemeye yardımcı olur. Bununla birlikte, birçok Avrupa ülkesinde, bu vergi indirimi, benzin veya fuel oil kullanan arabalara kıyasla LPG kullanan arabalara uygulanan yıllık verginin çok daha yüksek olmasıyla telafi edilmektedir. Otogaz, dünyada en çok kullanılan üçüncü motor yakıtıdır.
2013 tahminleri, dünya çapında 24,9 milyondan fazla aracın yakıtının propan gazı ile beslendiği yönündedir.
Tüm otomobil motorları LPG ile yakıt olarak kullanıma uygun değildir. LPG, benzin veya dizele göre daha az üst silindir yağlaması sağlar, bu nedenle LPG yakıtlı motorlar, uygun şekilde değiştirilmedikleri takdirde valf aşınmasına daha yatkındır.
Dönüştürme kitleri, benzine ayrılmış bir aracı, aynı araçta hem benzin hem de LPG’nin kullanıldığı ikili bir sisteme geçirebilir.
LPG Soğutma
LPG ile üretilen saf kuru propan içeren R-12, R-22 gazları 2020 yılına kadar klima gibi soğutma ünitelerinde kullanıldı.
Montreal Protokolü‘nde (Ozon Tabakasını İncelten Maddelere İlişkin Montreal Protokolü) varılan şartlar ve anlaşmaya uygun olarak, Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı, diğer hidrokloroflorokarbonlarla (HCFC’ler) birlikte R-22’nin üretiminin veya ithalatının aşamalı olarak durdurulmasını talep etmiştir. . Amerika Birleşik Devletleri ve AB’de, 1 Ocak 2010 itibariyle yeni klimaların veya benzer ünitelerin içeriklerinden saf R-22 kaldırılmıştır.
Küresel LPG üretimi
Küresel LPG üretimi 2015 yılında 292 milyon mt/yıl’ın üzerine çıkarken, küresel LPG tüketimi 284 milyon mt/yıl’ın üzerine çıktı. LPG’nin %62’si doğalgazdan, geri kalanı ise petrokimya rafinerileri tarafından ham petrolden üretilmektedir.
Doğal gazla karşılaştırma
LPG esas olarak propan ve bütan, doğal gaz ise daha hafif metan ve etandan oluşur. Atmosferik basınçta buharlaşan LPG, doğal gaza (metan) göre daha yüksek bir ısıl değere sahiptir.
Çevresel etkiler
Ticari olarak temin edilebilen LPG şu anda esas olarak fosil yakıtlardan elde edilmektedir. LPG’nin yakılması bir sera gazı olan karbondioksiti açığa çıkarır. Reaksiyon ayrıca bir miktar karbon monoksit üretir. Ancak LPG, diğer fosil yakıtlara göre daha az karbondioksit salmaktadır. Kömür ve petrolden daha az, doğalgaza göre daha fazla karbondioksit açığa çıkarır.