Karbon nötrlüğü, karbondioksit emisyonlarını karbon dengeleme yoluyla uzaklaştırmak veya basitçe karbondioksit emisyonlarını tamamen ortadan kaldırıp, karbon sonrası ekonomiye geçiş için net sıfır karbondioksit emisyonları elde etmeyi ifade eder. Ulaşım, enerji üretimi, tarım ve endüstriyel faaliyetlerle ilişkili karbondioksit salan süreçlere müdahale bağlamında kullanılır.
Karbon nötr durumu iki şekilde elde edilebilir.
Karbondioksit emisyonlarını, karbon dengeleme yoluyla etkisizleştirme, sera gazı emisyonlarını azaltma veya önleme veya başka yerlerdeki emisyon yoğunluğunu telafi etmek yoluyla karbondioksitin atmosfere yayılımını engellemek. Yayılan toplam sera gazı miktarı önlenen veya kaldırılan toplam miktara eşitse emisyonlar ‘nötrdür’.
Enerji kaynaklarını ve endüstriyel süreçlerini değiştirerek karbon emisyonlarını sıfıra indirmek. Yenilenebilir enerji ve nükleer enerjinin kullanımına geçiş, GHG emisyonlarını azaltır. Hem yenilenebilir hem de yenilenemeyen enerji bir şekilde karbon emisyonları üretse de, yenilenebilir enerji daha az hatta neredeyse sıfır karbon emisyonuna sahiptir. Fosil yakıtlara göre çok daha az karbon emisyonu üretir. Karbon emisyonlarını azaltmak için mevcut endüstriyel ve tarımsal süreçlerde değişiklikler yapmak örneğin, çiftlik hayvanlarında diyet değişiklikleri potansiyel olarak metan üretimini %40 azaltabilir. Karbon projeleri ve emisyon ticareti genellikle karbon emisyonlarını ve karbonu azaltmak için kullanılır. Hatta bazen karbondioksitin yakalanması yoluyla tamamen atmosfere girmesi engellenebilir.
Karbon-nötr ürünleri uygulamanın bir yolu, bu ürünleri karbon pozitif yakıtlardan daha ucuz hale getirmektir. Çeşitli şirketler 2050 yılına kadar karbon nötr veya negatif olma taahhüdünde bulundular, bunlardan bazıları Microsoft, Delta, BP, Ikea, ve BlackRock. Bu şirketlerin 2050 yılına kadar karbon nötr hale gelmesine yardımcı olmak için daha uygun maliyetli yenilenebilir enerji kaynaklarının yaratılması gerekli. Aksi takdirde, şirketlerin yenilenebilir veya nükleer enerji gibi seçenekleri değerlendirememeleri halinde, fosil veya petrole dayalı enerji kullanmaya devam etmekten başka çareleri kalmaz.
Sera Gazı Emisyonlarını Azaltmak
Sera gazı emisyonlarını azaltmanın en güçlü argümanlarından biri, paradan tasarruf edileceğidir. Dünya genelinde enerji fiyatları yükseliyor ve seyahat etmeyi, ısınmayı, aydınlatmayı, modern ekonominin işleyişini sürdürmeyi güçleştiriyor. Bu nedenle, iklim sağlığı ve tutarlılığı açısından enerjinin olabildiğince tutumlu ve sağduyulu kullanılmasını hiçbir parti yadsıyamaz.
Sera gazı emisyonlarını azaltmak için olası eylem örnekleri şunlardır:
Ulaşımda yürüme, bisiklet veya toplu taşıma kullanımı, havayolu seyahatlerinden kaçınma, düşük enerjili araçlar kullanımının özendirilmesi ve emisyon salınımına neden olan süreçlerden kaynaklanan enerji kullanımını sınırlamak.
Rüzgar enerjisi, nükleer enerji, hidroelektrik, güneş enerjisi ve jeotermal, dağıtım ve operasyonları ile en düşük emisyonlara sahip enerji kaynaklarıdır.
Karbon dengeleme faaliyetleri, ağaç dikme gibi başka bir yerde sera gazı emisyonlarında eşdeğer bir düşüşe neden olacak projeleri finanse ederek belirli bir hacimdeki GHG emisyonlarını nötralize etmeyi amaçlamaktadır. “Önce tahribatı elinizden geldiğince azaltın, sonra kalanı nötralize edin” önermesi altında dengeleme, sorumlu bir karbon projesini destekleyerek yapılabilir.
Değerlendirme ve tekrarlama
Emisyonları azaltmak için yapılan tüm çalışma verilerinin değerlendirilmesi gereklidir. Bu aşama, sonuçların değerlendirilmesini ve yapılan iyileştirmelerin bir listesinin derlenmesini, sonuçların belgelendirilmesini ve raporlanmasını içermelidir. Böylece hangi çalışmanın işe yaradığına veya yaramadığına ilişkin kazanılan deneyim, onu iyi bir şekilde kullanabilecek kişilerle paylaşılır. Son olarak, tamamlanan her şeyle birlikte döngü baştan başlar, ancak bu sefer öğrenilen dersle pekişir ve daha fazla fayda elde edilir.
Bilim ve teknoloji ilerliyor, düzenlemeler ve denetimler daha sıkı hale geliyor, insanların talep ettiği standartlar yükseliyor. Bu nedenle, yapılan tüm çalışmalar bir öncekinden daha ileri gidecek ve süreç devam edecek. Her bir çalışma bir öncekine öğreti ve tecrübeyle gelişecektir.
Karbon nötr olmak veya sıfır karbona ulaşmak giderek daha fazla kurumsal ve toplumsal sorumluluk olarak özümseniyor. Karbon nötr olma sözü veren şirketler ve devletlerin listesi giderek büyüyor.
Karbon nötr olmak, değişen iklim koşullarının önüne geçmek için sadece bir adım. Toplumsal ve bireysel olarak iklim değişikliğinin bilincinde olmak zorunda olmamız, gelecek nesillere karşı öncelikli sorumluluğumuz. Bireysel olarak harcadığımız enerji ve tükettiğimiz ürünlerin geri dönüşümü gibi birçok konuda bilinçli hareket etmeliyiz. Toplumsal olarak şu anda bize hizmet eden sanayilerin büyük rolü var. Fakat sanayilerimizi dengeleyecek olan bireysel tüketicilerin farkındalığı azımsanmayacak kadar önemli.
