Latincede taş anlamına gelen “petra” ile yağ anlamına gelen “oleum” sözcüklerinden (Petra oleum= petroleum) oluşmuş petrol, hidrokarbonlardan oluşmuş, sudan yoğun kıvamda, koyu renkli, arıtılmamış, kendisine özgü kokusu olan, yer altından çıkarılmış doğal yanıcı mineral bir yağdır.
Yüz milyonlarca yıl önce, denizlerde yaşayan ya da suların denizlere sürüklediği hayvan ve bitki kalıntıları, gerekli şartlar altında etkileşip ham petrol halini almıştır. Bu yüzden de hiçbir sahanın ham petrolü, tam olarak öteki bir sahanın ham petrolüne uymaz; muhakkak az çok farklar bulunur. Hatta bu durum, aynı bir petrol sahasında bile, çoğu zaman görülür.
OPEC’in kurucusu Venezuellalı politikacı Juan Pablo Pérez, doğaya ve dünya siyasetine yaptığı olumsuz etkilerinden dolayı petrolü şeytanın pisliği olarak tanımlamış ve gelecekte insanlığın mahvolmasına sebep olacağını öngörmüştü.
Petrol üreticisi ülkelerce coğrafik konumları itibarıyla sahip olunan kıymetli bu doğal kaynak stratejik bir ekonomik baskı ve üstünlük enstrümanı olarak antik zamanlardan beri kullanılagelmiştir.
Hesapta olmayan bir pandemi tüm dengeleri bozdu. 2019 yılında üstünlük savaşı içerisinde olan lider petrol üreticisi ülkeler hırçın bir rekabet içindeyken pandemi ham petrolün değerini yerle bir etti. Sanki işin sahibi patronun kim olduğunun anlaşılmasını istedi.
Ve yine bu ülkeler petrolün değerini arttırmak için elbirliği yapılmasına karar verdiler. Ancak, önceki dengenin menfaat elde edenleriyle yenisinin kim olacağını tahmin etmek kolay değil. Şu anda petrol sondaj endüstrisinde büyük bir kesiminin zararına olan düşük fiyatlar arttığında liderler yeniden üstünlük mücadelesi içinde olacaklar ve maksimum faydayı elde etmek için savaşacaklar.
ABD’yi ham petrol piyasasının lideri haline getiren kaya gazı petrolü önemli bir ticari kaza geçirdi. West Texas Intermediate (WTI) tarihi değer kaybıyla eksi kırkları gördü.
COVIT-19’un Wuhan kentinde başlayıp kontrol altına alınamayarak pandemi haline dönüşmesinden sonra alınan önlem uygulamalarıyla işletmeler kapanıp milyarlarca insan evde kalırken, ulaşım ve endüstride kullanılan petrol talebi dünya çapında% 30 civarında düştü. Ortaya çıkan arz bolluğu, ABD ham petrol fiyatlarını üretim maliyetlerinin çok altına iterek şirketleri tasfiye faaliyetlerine başlatma durumuna getirdi. Üreticiler öncelikle yüksek maliyetli sondaj tesislerini durdurdular, ki bunlar aynı zamanda en uzun süre kapalı kalması muhtemel olanlarıydı.
Kaya gazı petrolünün piyasa değerini aşan maliyeti tüccarlara günü gelip karlı hale geldiğinde satmak üzere depolama fikrini verdi. Sınırlı depolama olanakları hızla, kısa zamanda doldu. Ham petrol fiyatları koronavirüsün neden olduğu dünya çapındaki enerji talebi çöküşü, arz fazlası ve ekonomik durgunlukla düşmeye devam etti. Petrol üreticisi ülkelerin söylem ve eylemleri sınırlı toparlanmalara neden olmakla birlikte tarihi bir alt noktaya geldi. Ayrıca, rafinerilere ve tüketim merkezlerine olan mesafenin neden olduğu taşıma maliyetleri de ürünün maliyetini arttırdı. 19-24 Nisan haftasında, Piyasa arzının artmasıyla LCOc1 petrol fiyatları yirmi yılda en düşük seviyelerine geriledi. West Texas Intermediate (WTI) negatif bölgeye eşi görülmemiş bir dalış yaptı, bu yüzden depolama imkanı olmayan üreticiler ellerindeki petrolü imkan sahibi kişilere ödeme yaparak vermek zorunda kaldı.
Kuzey Dakota ve Montana’nın doğusuna yayılan Bakken’deki petrol üreticilerine maliyet ortalama varil başına 46.54 dolar. Bu, ABD’nin en büyük kaya gazı alanı olan Permiyen havzasında yaklaşık 40 doların çok üzerindedir.
Yetkililer Bakken kaya gazı bölgesinde halen faaliyette olan üretimin kalan yüzde 20’sini kapatmayı düşünmeleri gerektiğini fark etti. ABD eyaletleri arasında petrol üretiminde ikinci sırada yer alan Kuzey Dakota büyük bir darbe aldı. Nisan ayı sonlarında eyalette yaklaşık 60.000 bpd sondaj durduruldu. Sondaj miktarı, 1 Mart’tan bu yana, devletin krizden önceki 1,4 milyon bpd’lik üretiminin yaklaşık üçte biri kadar, en az 400,000 bpd azaldı. Devlet görevlileri, söz konusu hacim düşüşünün daha da artmasını bekliyor.
Birçok eyaletteki bağımsız üreticiler, düzenleyicileri üretimlerini “ekonomik atık” ilan etmeye zorluyor. Bu karar, üreticilerin kiralama sözleşmelerini ihlal etmeden kuyuları kapatmasına izin verecek.
Üç gün önce rapor edilen 295.000 bpd ile 24 Nisan itibariyle toplam üretim kesintisinin 405.000 bpd’ye ulaştığı söyleniyor. Üreticiler aynı dönemde 16.000 kuyudan 6.200’ünü kapattılar.
